GNP là gì? GNP thường xuyên được nhắc đến cùng với các thuật ngữ như GDP hay GNI trong lĩnh vực kinh tế vĩ mô. GNP chính là tổng sản phẩm quốc dân. Vậy cụ thể GNP là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết dưới đây!
GNP là gì?
GNP là gì? GNP là viết tắt của cụm từ Gross National Product được dịch ra là Tổng sản phẩm quốc gia hay Tổng sản lượng quốc gia. Đây là thuật ngữ chỉ một chỉ tiêu kinh tế dùng để đo lường tổng giá trị thị trường của tất cả các hàng hoá và dịch vụ cuối cùng được sản xuất ra bằng yếu tố sản xuất của một quốc gia trong một thời kỳ nhất định (thường là 1 năm).
Nói một cách đơn giản hơn thì GNP chính là tổng giá trị bằng tiền của các sản phẩm cuối cùng và dịch vụ mà công dân của một nước làm ra trong một khoảng thời gian xác định (thường là 1 năm).
Ví dụ: Một nhà máy sản xuất hàng điện tử chủ sỡ hữu là công dân Hàn Quốc đầu tư tại Việt Nam thì lợi nhuận sau thuế của nhà máy đó sẽ được tính là một phần GNP của Hàn Quốc vì vốn được sử dụng trong sản xuất như xưởng, máy móc… là thuộc về sở hữu của công dân Hàn Quốc. Thêm vào đó lương của công dân Hàn Quốc của nhà máy này cũng là một phần GNP của Hàn Quốc.
Điều này chứng minh rằng dù công dân ở nước này hay nước khác thì sản phẩm do công dân của quốc gia đó làm ra đều được tính vào GNP của quốc gia đó. Vì vậy, GNP GNP chính là tổng sản phẩm quốc dân do công dân quốc gia đó làm ra ở trong nước hay ở ngoài nước.
Phân loại GNP là gì?
Để tính toán được GNP chính xác nhất người ta thường phân GNP thành 2 loại chính bao gồm:
- GNP danh nghĩa (GNPn): đây là cơ sở để tính tổng giá trị của sản phẩm quốc dân được sản xuất ra trong 1 thời kỳ nhất định, theo giá hiện hành của cùng một thời kỳ. Hơn nữa sẽ không có điều chỉnh nào cho lạm phát được tính đến. GNP danh nghĩa cũng hay được các chuyên gia sử dụng để nghiên cứu về mối quan hệ tài chính ngân hàng.
- GNP thực (GNPr): là thước đo để đo lường tổng sản phẩm cuối cùng được sản xuất ra ngoài thị trường trong 1 thời kỳ nhất định.Điểm đặc biệt là chỉ số này sẽ được tính theo giá cố định của năm được chọn làm mốc. Vì vậy GNP thực thường được sử dụng để phân tích về tốc độ tăng trưởng kinh tế của một quốc gia.
Công thức tính GNP là gì?
Tính thông qua GDP:
GNP = GDP + Nguồn thu nhập ròng từ nước ngoài
Trong đó:
- Thu nhập ròng từ nước ngoài = Thu nhập từ các yếu tố xuất khẩu – Thu nhập từ các yếu tố nhập khẩu
- Theo như công thức này thì GNP tính bằng cách dựa trên sự chênh lệch về các khoản thu nhập từ trong và ngoài nước.
Tính trực tiếp:
GNP = ( X – M ) + NR + C + I + G
Trong đó:
- X: Sản lượng kim ngạch xuất khẩu ròng về dịch vụ và hàng hóa
- M: Sản lượng kim ngạch xuất nhập khẩu ròng về dịch vụ và hàng hóa
- NR: Nguồn thu nhập ròng từ các tài sản được tiêu thụ ở các quốc gia khác
- C: Chi phí tiêu dùng của cá nhân
- I: Tổng mức đầu tư cá nhân trong một quốc gia
- G: Chi phí Nhà Nước sử dụng để tiêu dùng
Mối quan hệ giữa GNP và GDP là gì?
GNP và GDP là hai chỉ số có mội quan hệ mật thiết với nhau. Chỉ số GDP nói về hiện thực kinh tế của một quốc gia trong một thời kỳ nhất định còn chỉ số GNP lại cho thấy khả năng thật sự về kinh tế của quốc gia đó.
Vì thế, để đánh giá chính xác tiềm năng phát triển và sức mạnh kinh tế của một đất nước, người ta thường dựa vào chỉ số GDP. Cụ thể như sau:
- Nếu GDP > GNP: Sức mạnh kinh tế của nước nhà còn yếu.
- Nếu GDP < GNP: Tiềm năng phát triển và sức mạnh kinh tế của quốc gia rất tốt.
Bản chất của GNP là gì?
Bản chất của GNP được thể hiện qua những đặc điểm sau đây:
- “GNP cộng rất nhiều loại sản phẩm thành một chỉ tiêu duy nhất về giá trị của hoạt động kinh tế. GNP sẽ sử dụng giá thị trường để thực hiện điều này, bởi giá thị trường phản ánh giá trị của các hàng hoá.
- GNP biểu thị đầy đủ tất cả các hàng hóa được sản xuất ra trong nền kinh tế và được bán hợp pháp trên các thị trường. Tuy nhiên thực tế vẫn có một số sản phẩm mà GNP không thể biểu thị được như các sản được sản xuất và bán trong nền kinh tế ngầm
- GNP gồm tất cả những hàng hoá hữu hình như thực phẩm, xe hơi, quần áo… và những dịch vụ vô hình như cắt tóc, khám bệnh…
- GNP chỉ bao gồm giá trị của những hàng hoá và dịch vụ cuối cùng, không tính giá trị của những hàng hóa trung gian. Nhưng nếu hàng hoá trung gian được đem vào quá trình sản xuất ra sản phẩm và sản phẩm này không được đưa ra sử dụng mà đưa vào hàng tồn kho để bán trong tương lai thì lúc này hàng hoá trung gian được coi là hàng hoá cuối cùng và vẫn được tính vào GNP.
- GNP gồm mọi hàng hóa và dịch vụ được sản xuất ra trong thời kỳ hiện tại, không bao gồm những giao dịch liên quan đến hàng hóa được sản xuất ra trong quá khứ.
- Tất cả các yếu tố sản xuất của một quốc gia dù có tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh ở bất kì đâu trên thế giới thì kết quả tạo ra cũng được tính vào GNP của quốc gia đó.
- GNP phản ánh giá trị sản xuất thực hiện trong một khoảng thời gian cụ thể, thường là một năm hoặc một quý. GNP phản ánh lượng thu nhập hay chi tiêu trong thời kỳ đó.”
(Trích wikipedia)
Ý nghĩa của GNP là gì?
- GNP thể hiện quy mô thu nhập của công dân trong một quốc gia. Các nhà kinh tế sẽ cho biết khi tiến hành nghiên cứu GNP theo giá cố định sẽ biết được tính hình gia tăng thu nhập và cải thiện mức sống của người dân của một nước trong một khoảng thời gian xác định.
- GNP là cơ sở để đo lường đánh giá sự phát triển kinh tế của quốc gia.
- Nếu GNP thực tế thấp hơn tốc độ tăng dân số thì thu nhập bình quân đầu người sẽ giảm.
Trên đây là những thông tin cần thiết về GNP là gì? Hãy cùng tìm hiểu thêm những kiến thức đầu tư tại đây!
Xem thêm:
