Ngân hàng trung ương là gì? Ngân hàng trung ương là cơ quan Nhà nước chịu trách nhiệm quản lý hệ thống tiền tệ của mỗi quốc gia. Vậy ngân hàng trung ương là gì? Hãy cùng dautugi tìm hiểu kĩ hơn qua bài viết dưới đây!
Ngân hàng trung ương là gì?
Ngân hàng trung ương là gì? Ngân hàng trung ương hay còn được gọi là Central Bank chính là một cơ quan trực thuộc Nhà nước. Ngân hàng trung ương trực thuộc chính phủ là ngân hàng trung ương nằm trong cơ cấu bộ máy của chính phủ và chịu sự lãnh đạo, điều hành của chính phủ. Mô hình ngân hàng trung ương trực thuộc chính phủ được áp dụng ở các nước như Trung Quốc, Việt Nam, Malaysia… Riêng ở Malaysia, ngân hàng trung ương được tổ chức trong cơ cấu của Bộ tài chính, tương đương cấp cục, vụ.
Còn có một dạng ngân hàng trung ương khác đó là ngân hàng trung độc lập với chính phủ. Ngân hàng này không nằm trong cơ cấu bộ máy của chính phủ, không chịu sự lãnh đạo, điều hành của chính phủ. Hoa Kỳ là nước điển hình thực hiện triệt để mô hình ngân hàng trung ương (gọi là hệ thống dự trữ liên bang Hoa Kỳ) độc lập với chính phủ. Theo mô hình này, ý kiến của chính phủ đối với ngân hàng trung ương chỉ mang tính khuyến nghị mà không mang tính bắt buộc.
Ngoài hai mô hình cơ bản trên đây, hiện nay cộng đồng kinh tế châu Âu (EU) có ngân hàng trung ương chung. Riêng Vương quốc Anh không tham gia vào liên minh tiền tệ này.
Phát hành tiền, lưu thông tiền tệ và sự ổn định giá trị đồng tiền luôn tác động đến sự ổn định, tăng trưởng của mỗi quốc gia, của từng liên minh kinh tế. Đặc biệt, đôi với các quốc gia có nền kinh tế ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu thì trạng thái tiền tệ của nước đó có tác động lớn đến trạng thái của hệ thống tài chính của nhiều quốc gia khác. Chính vì vậy, mặc dù mức độ phụ thuộc vào cơ quan hành pháp có khác nhau nhưng các nhà nước đều sử dụng các biện pháp để điều chỉnh hoạt động phát hành tiền, lưu thông tiền tệ của ngân hàng trung ương.
Tại Việt Nam ngân hàng trung ương là gì?
Theo Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam số 46/2010/QH12:
1.Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (sau đây gọi là Ngân hàng Nhà nước) là cơ quan ngang bộ của Chính phủ, là Ngân hàng trung ương của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
2. Ngân hàng Nhà nước là pháp nhân, có vốn pháp định thuộc sở hữu nhà nước, có trụ sở chính tại Thủ đô Hà Nội.
3. Ngân hàng Nhà nước thực hiện chức năng quản lí nhà nước về tiền tệ, hoạt động ngân hàng và ngoại hối (sau đây gọi là tiền tệ và ngân hàng); thực hiện chức năng của Ngân hàng trung ương về phát hành tiền, ngân hàng của các tổ chức tín dụng và cung ứng dịch vụ tiền tệ cho Chính phủ.
Vai trò của ngân hàng trung ương là gì?
Ngân hàng trung ương có nhiệm vụ chịu trách nhiệm về chính sách tiền tệ được thực hiện ở một quốc gia, bao gồm các quyết định về lãi suất, kiểm soát thanh khoản, yêu cầu dự trữ và hoạt động thị trường mở.
Ngân hàng tập trung quản lý để giữ tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp, ổn định lạm phát và lãi suất để kích thích tăng trưởng kinh tế khi chính sách tiền tệ có hiệu lực.
Các quyết định của một Ngân hàng Trung ương có tác động mạnh đến mọi khía cạnh của nền kinh tế, tìm cách đáp ứng các mục tiêu dài hạn của quốc gia.
Chức năng của ngân hàng trung ương là gì?
Ngân hàng trung ương là ngân hàng độc quyền phát hành tiền. Với vai trò phát hành độc quyền tiền trên toàn quốc như phương tiện trao đổi, ngân hàng trung ương trực tiếp quản lý cung ứng tiền mặt. Việc quản lý mức độ cung ứng tiền mặt là công cụ thứ nhất giúp ngân hàng trung ương điều tiết mức cung ứng tiền tổng hợp. Với việc độc quyền phát hành tiền thì chính phủ có thể điều chỉnh được lượng tiền lưu thông để có thể kiểm soát lạm phát và từ đó có thể tăng giảm lãi suất để tăng lượng cầu hay giảm lượng cầu ứng với mỗi thời điểm của nền kinh tế.
Ngân hàng trung ương là chủ ngân hàng của hệ thống các ngân hàng trung gian
a. Ngân hàng trung ương là trung tâm thanh toán, chuyển nhượng, bù trừ của các ngân hàng trung gian. Vai trò này giúp ngân hàng trung ương kiểm soát, theo dõi, quản lý hoạt động của toàn bộ hệ thống tài chính trong nước. Mặt khác có thể quản lý được lượng tín dụng ra vào trong hệ thống tài chính vào những thời điểm nhất định.
b. Ngân hàng trung ương là ngân hàng quản lý dự trữ bắt buộc của hệ thống ngân hàng trung gian. Dự trữ bắt buộc là tiền mặt, và tỉ lệ dự trữ bắt buộc tối thiểu là tỉ lệ % tiền mặt trên tổng số tiền mặt do nhân dân gửi vào mà các ngân hàng thành viên phải lưu lại trong kho tiền mặt của ngân hàng hay kí gửi tại ngân hàng trung ương, không được cho vay hết.
c. Ngân hàng trung ương là cố vấn tài chính cho chính phủ Ngân sách có tác động khá quan trọng đến nền kinh tế vĩ mô vì nếu hoạt động của ngân sách không hài hòa với chính sách tiền tệ nó sẽ làm cản trở hiệu quả của chính sách tiền tệ trong điều tiết vĩ mô.
d. Mọi họat động của ngân hàng trung ương đều ảnh hưởng mật thiết đến cung ứng tiền trong nền kinh tế. Các ngân hàng có khả năng giảm thiểu lạm phát và thường được Chính phủ các nước đặt mục tiêu.
Các mô hình ngân hàng trung ương là gì?
Các ngân hàng lớn nhất và quyền lực nhất trên thế giới: Cục Dự trữ Liên bang (Mỹ), Ngân hàng Trung ương Châu Âu (EC), Ngân hàng Trung ương Anh (Anh), Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (Nhật Bản), Ngân hàng Trung ương Thụy Sĩ (Thụy Sĩ ), Ngân hàng Trung ương Canada (Canada), Ngân hàng Trung ương Úc (Úc) và Ngân hàng Trung ương New Zealand (New Zealand).
Trên đây là những thông tin hữu ích về ngân hàng trung ương là gì? Hãy theo dõi thêm những kiến thức đầu tư tại đây !
Xem thêm:
