Thị trường hàng hóa là một phần quan trọng của hệ thống tài chính toàn cầu, nơi mà các nhà đầu tư có thể giao dịch các hợp đồng cho các loại hàng hóa cơ bản như dầu mỏ, khí đốt tự nhiên, vàng, bạc, cà phê, đường và ngũ cốc.
Các hợp đồng này đại diện cho quyền hoặc nghĩa vụ mua hoặc bán một lượng hàng hóa nhất định vào một ngày cụ thể trong tương lai. Thị trường hàng hóa có vai trò quan trọng trong việc giúp các nhà sản xuất, người tiêu dùng và nhà đầu tư hedge (bảo vệ) rủi ro giá cả và biến động thị trường.
Thị trường hàng hoá (Commodity Market) là một thị trường vật lý hoặc thị trường ảo để mua, bán các sản phẩm thô hoặc sơ cấp. Hiện tại đã khoảng hơn 50 thị trường hàng hoá đang hoạt động, thúc đẩy giao dịch thương mại của hơn 100 mặt hàng chính.
Hàng hoá được chia làm 2 loại: Hàng hoá cúng và hàng hoá mềm:
Hàng hoá cứng: là các loại hoàng hoá phải được đào hoặc khai thác, ví dụ như vàng, kim loại, dầu, cao su…
Hàng hoá mềm là sản phẩm của nông nghiệp và chăn nuôi, ví dụ như ngô, khoai, thịt lợn, thịt gà…
Những loại hàng hóa được giao dịch trên thị trường hàng hóa
Trên thị trường hàng hóa, có rất nhiều loại hàng hóa được giao dịch, từ những loại hàng hóa cơ bản như dầu mỏ, khí đốt tự nhiên đến những loại hàng hóa nông sản như lúa mì, ngô và cà phê. Dưới đây là một số loại hàng hóa phổ biến mà bạn có thể gặp khi tham gia thị trường hàng hóa:
Dầu Brent: Loại dầu mỏ đặc biệt được khai thác từ Biển Bắc, thường được sử dụng làm chỉ số để đo giá dầu trên thị trường thế giới.
Vàng: Loại kim loại quý được coi là một cách bảo vệ giá trị tài sản trong điều kiện không chắc chắn của thị trường tài chính.
Ngũ cốc: Bao gồm lúa mì, ngô, đậu và các loại hạt khác, ngũ cốc là một phần quan trọng của chuỗi cung ứng thực phẩm thế giới.
Thị trường hàng hóa được phân loại thành hai loại chính dựa trên cách thức giao dịch:
Thị trường giao ngay (Spot Market): Nơi các hợp đồng hàng hóa được giao dịch để giao hàng ngay lập tức hoặc trong một khoảng thời gian ngắn.
Thị trường tương lai (Futures Market): Nơi các hợp đồng hàng hóa được giao dịch để giao hàng vào một ngày cụ thể trong tương lai.
Cách thức hoạt động của thị trường hàng hóa
Thị trường hàng hóa hoạt động thông qua việc mua và bán các hợp đồng hàng hóa trên các sàn giao dịch chuyên dành cho hàng hoá. Các nhà đầu tư có thể mua (long) hoặc bán (short) các hợp đồng này để spead (lướt sóng) hoặc hedge (bảo vệ) rủi ro giá cả. Giá cả của các hợp đồng hàng hóa thường bị ảnh hưởng bởi cung và cầu trên thị trường, thông tin kinh tế, chính trị và tình hình thế giới.
Cụ thể, việc khai thác, sản xuất hoặc cung ứng hàng hóa đóng vai trò quan trọng trong việc xác định giá cả của hàng hóa trên thị trường. Ngoài ra, tình hình kinh tế thế giới, chính sách tiền tệ của các quốc gia và thậm chí là thời tiết cũng có thể ảnh hưởng đến giá cả của hàng hóa.
Các yếu tố ảnh hưởng đến giá hàng hóa
Có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến giá cả của hàng hóa trên thị trường. Dưới đây là một số yếu tố quan trọng mà nhà đầu tư nên theo dõi để hiểu rõ về diễn biến giá cả trên thị trường hàng hóa:
Cung và cầu: Sự cân đối giữa cung và cầu của hàng hóa đóng vai trò quan trọng trong việc xác định giá cả. Khi cầu tăng hoặc cung giảm, giá cả của hàng hóa có thể tăng cao.
Yếu tố thời tiết: Thời tiết có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất và cung ứng hàng hóa, đặc biệt là trong trường hợp của ngũ cốc và nông sản khác.
Chính sách tiền tệ: Chính sách tiền tệ của các quốc gia có thể ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái và giá cả của hàng hóa, đặc biệt là hàng hóa được niêm yết bằng đồng USD.
Ưu điểm và nhược điểm của việc đầu tư vào thị trường hàng hóa
Đầu tư vào thị trường hàng hóa mang lại nhiều lợi ích như đa dạng hóa portofolio đầu tư, bảo vệ khỏi rủi ro giá cả và cung cầu, cũng như cơ hội sinh lời từ các biến động giá cả. Tuy nhiên, cũng có nhược điểm như rủi ro thị trường, tính phi tập trung và đòn bẩy tài chính.
Đa dạng portofolio: Đầu tư vào hàng hóa giúp đa dạng hóa portofolio đầu tư, giúp giảm thiểu rủi ro và tăng cơ hội sinh lời.
Bảo vệ khỏi rủi ro giá cả: Nhà đầu tư có thể sử dụng hàng hóa để bảo vệ khỏi rủi ro giá cả và biến động thị trường.
Cơ hội sinh lời từ biến động giá cả: Những biến động giá cả trên thị trường hàng hóa có thể tạo ra cơ hội sinh lời lớn cho nhà đầu tư thông minh.
Nhược điểm:
Rủi ro thị trường: Thị trường hàng hóa có thể biến động mạnh và khó đoán, tạo ra rủi ro không mong muốn cho nhà đầu tư.
Tính phi tập trung: Đầu tư vào một số loại hàng hóa cụ thể có thể tạo ra tính phi tập trung trong portofolio đầu tư của bạn.
Đòn bẩy tài chính: Việc sử dụng đòn bẩy tài chính để đầu tư vào hàng hóa cũng mang theo rủi ro cao.
Các loại chỉ số trong giao dịch hàng hóa
Trên thị trường hàng hóa, có nhiều chỉ số hàng hóa được sử dụng để đánh giá diễn biến giá cả và thị trường. Dưới đây là một số chỉ số hàng hóa phổ biến mà bạn có thể quan tâm:
CRB Index: Chỉ số giá hàng hóa của Hội đồng Dự trữ Chicago theo dõi diễn biến giá của 19 mặt hàng hàng hóa khác nhau.
DJ-UBS Commodity Index: Chỉ số hàng hóa của Dow Jones và UBS theo dõi giá của 27 loại hàng hóa chủ chốt trên thị trường thế giới.
S&P GSCI: Chỉ số giá hàng hóa của S&P theo dõi giá của 24 mặt hàng hàng hóa, bao gồm năng lượng, kim loại và nông sản.
Một số sàn giao dịch hàng hóa phổ biến
Trên thế giới, có nhiều sàn giao dịch hàng hóa lớn nơi mà các nhà đầu tư có thể tham gia giao dịch các hợp đồng hàng hóa. Dưới đây là một số sàn giao dịch hàng hóa phổ biến:
Sàn Giao Dịch
Quốc Gia
Loại Hàng Hóa
CME Group
Hoa Kỳ
Dầu, vàng, ngũ cốc
Intercontinental Exchange (ICE)
Anh Quốc
Đường, cà phê, bông
Multi Commodity Exchange of India (MCX)
Ấn Độ
Vàng, bạc, dầu
Shanghai Futures Exchange
Trung Quốc
Thép, đồng, cao su
Những rủi ro liên quan đến đầu tư vào thị trường hàng hóa
Mặc dù có nhiều cơ hội sinh lời, đầu tư vào thị trường hàng hóa cũng đem lại những rủi ro riêng mà nhà đầu tư cần phải cân nhắc. Dưới đây là một số rủi ro liên quan đến việc đầu tư vào thị trường hàng hóa:
Rủi ro thị trường: Thị trường hàng hóa có thể biến động mạnh do ảnh hưởng của các yếu tố không dự đoán được như thời tiết, chính trị và tin tức kinh tế.
Rủi ro hệ thống: Do tính thanh khoản thấp và sự biến động cao, đầu tư vào thị trường hàng hóa có thể mang lại rủi ro hệ thống đối với portofolio của bạn.
Rủi ro phi tập trung: Đầu tư quá nhiều vào một số loại hàng hóa cụ thể có thể tạo ra tính phi tập trung trong portofolio đầu tư của bạn.
Tại Việt Nam, thị trường hàng hóa đang phát triển mạnh mẽ với sự tham gia của nhiều nhà đầu tư và doanh nghiệp. Các sản phẩm hàng hóa phổ biến được giao dịch tại Việt Nam bao gồm vàng, bạc, dầu mỏ và nông sản. Sở Giao Dịch Hàng Hóa Việt Nam (MXV) là một trong những địa chỉ uy tín để các nhà đầu tư có thể tham gia giao dịch các loại hàng hóa trên thị trường nội địa.
Sở giao dịch Việt Nam( MXV) là cấp nhà nước điều phối giao dịch hàng hoá. Hiện tại, MXV đang hỗ trợ giao dịch ở các lĩnh vực chính là nông sản, nguyên liệu công nghiệp, năng lượng và kim loại với hơn 25 mặt hàng khác nhau.
Hiện tại, hầu hết các nhà đầu tư đã quen với các thị trường hàng hoá điều này là sự góp mặt của MXV truong suốt một thập kỉ qua. MXV là đơn vị cấp quốc gia cung cấp các giao dịch hàng hoá tập trung.
MXV hỗ trợ cung cấp các công cụ tài chính phát sinh, hợp đồng chênh lệch, quyền chọn… để các nhà đầu tư tham gia thị trường hàng hoá một cách tiện lợi và an toàn nhất.
25 loại hàng hoá mà các nhà đầu tư có thể tham gia giao dịch tại MXV bao gồm:
Nguyên liệu công nghiệp : Cao su, Cao su TRS20, Cao su RSS3, Bông, Đường, cà phê Arabica, cà phê Robusta.
Kim loại: Bạch kim, Sắt, Bạc, Đồng.
Năng lượng: Xăng pha chế, Khí tự nhiên, Dàu ít lưu huỳnh, Dầu WTI, Dầu WTI mini, Dầu Brent.
Việc đầu tư vào thị trường hàng hóa đã và đang nhận được sự quan tâm lớn từ phía các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức tài chính tại Việt Nam. Sự phát triển của thị trường hàng hóa không chỉ giúp đa dạng hóa danh mục đầu tư mà còn tạo ra cơ hội sinh lời hấp dẫn cho các nhà đầu tư thông minh.
Kết luận
Trên đây là một số thông tin cơ bản về thị trường hàng hóa là gì, từ cách hoạt động, yếu tố ảnh hưởng đến giá cả đến ưu điểm, nhược điểm của việc đầu tư vào thị trường này. Việc hiểu rõ về thị trường hàng hóa sẽ giúp bạn đưa ra quyết định đầu tư thông minh và hiệu quả. Hãy luôn nắm bắt thông tin mới và cập nhật để có cái nhìn toàn diện về thị trường này.