Các công ty đang phát hành sẽ thực hiện việc mua bán cổ phiếu quỹ tuỳ theo tình hình thực tế của thị trường. Vậy cổ phiếu quỹ là gì? Ưu, nhược điểm của cổ phiếu quỹ là gì? Cổ phiếu quỹ có được chia theo cổ tức hay quyền biểu quyết hay không? Hãy cùng Đầu tư gì tìm hiểu chi tết về loại cổ phiếu này nhé!
Mục lục
Cổ phiếu quỹ là gì?
Cổ phiếu quỹ (CPQ) hay Cổ phiếu ngân quỹ là loại cổ phiếu do các công ty cổ phần phát hành, sau đó được mua lại bởi chính công ty đó bằng nguồn vốn hợp pháp. Cổ phiếu quỹ không được tính vào số cổ phiếu đang lưu hành của công ty.
Đặc điểm của cổ phiếu quỹ
- Không được thưởng/ trả cổ tức bằng cổ phiếu
- Không được trả cổ tức bằng tiền.
- Không có quyền biểu quyết các vấn đề trong công ty và quyền mua mới cổ phiếu
- Tổng số cổ phiếu không được vượt quá tỷ lệ vốn hoá
- Làm giảm sự lưu hành của cổ phiếu công ty trên thị trường chứng khoán do được mua bởi chính cổ phiếu của công ty đó.
- Không được tính vào thu nhập trên cổ phiếu (EPS)
- Không được nhận lại phần vốn khi thanh lý công ty
- Sau khi công ty mua cổ phiếu quỹ sẽ có toàn quyền quyết định về việc tiêu huỷ hay giữ lại hoặc bán ra thị trường.
- Doanh nghiệp sẽ không ghi nhận lãi, lỗ khi mua cổ phiếu quỹ mà chỉ có thể ghi nhận việc tăng giảm nguồn vốn và thặng dư vốn cổ phần.
Ưu và nhược điểm của cổ phiếu quỹ
Ưu điểm
Việc mua cổ phiếu quỹ mang lại cho nhà đầu tư một số lợi ích như sau:
- Thứ nhất, mua cổ phiếu quỹ giúp doanh nghiệp có được niềm tin của cổ đông và nhà đầu tư bên ngoài, rằng cổ phiếu đang đánh giá thấp và đáng để đầu tư, do đó kích cầu tăng giá cổ phiếu.
- Thứ hai, trấn an cổ đông khi cổ phiếu giảm sâu, lời khẳng định rằng công ty vẫn đang hoạt động rất tốt.
- Thứ ba, việc mua cổ phiếu trên thị trường sẽ tác động đến thị trường làm cho giá cổ phiếu tăng lên hoặc hạn chế tốc độ giảm giá cổ phiếu, cũng như giúp tình hình giao dịch cổ phiếu sôi động hơn.
- Thứ tư, khi công ty mua lại, thì số lượng cổ phiếu đang lưu hành giảm do đó thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS) tăng dẫn đến giá cổ phiếu tăng lên.
- Thứ năm, công ty cũng có thể mua lại cổ phiếu quỹ để thưởng nhân viên thay cho phát hành ESOP
Nhược điểm
Tương tự như tất cả các loại cổ phiếu khác triên thị trường, cổ phiếu quỹ cũng tồn tại những ưu và nhược điểm nhất định. Một số nhược điểm của cổ phiếu quỹ có thể kể đến như sau:
- Thứ nhất, làm giảm lượng tiền mặt: Việc công ty mua lại cổ phiếu quỹ chính là nguyên nhân làm cho lượng tiền mặt giảm xuống. Nếu cổ phiếu quỹ này được giữ nguyên trong một thời gian dài hoặc bị tiêu huỷ thì còn có thể khiến cho tình hình tài chính của công ty gặp nhiều khó khăn, thiếu hụt nguồn vốn cho các hoạt động sản xuất kinh doanh khác của doanh nghiệp.
- Thứ hai, làm giảm giá trị của công ty: Việc công ty tự mua lại cổ phiếu quỹ sẽ khiến giá trị của công ty bị giảm sút. Trong khi đó, giá trị của công ty chính là yếu tố quyết định giá cổ phiếu đó tăng hay giảm.
Các quy định về mua, bán cổ phiếu quỹ
Các công ty đều có quyền mua bán cổ phiếu quỹ nhưng cần phải tuân thủ những quy định nhất định. Theo đó, các công ty chỉ được mua lượng cổ phiếu quỹ dưới 30% tổng số cổ phần phổ thông đã được bán trước đó. Hoặc một phần hay toàn bộ cổ phiếu ưu đãi đã bán kèm theo một số quy định như sau:
- Hội đồng quản trị có quyền mua lại nhưng không được phép vượt quá 10% tổng số cổ phần đã được chào bán của từng loại trong vòng 1 năm.
- Hội đồng quản trị có quyền tự quyết định giá cổ phần mua lại. Nhưng giá mua không được cao hơn giá thị trường tại thời điểm đó.
- Công ty có thể mua lại cổ phần của các cổ đông nhưng cần phải có được sự đồng ý của tất cả các cổ đông trong thời hạn 1 tháng . Bên cạnh đó, các cổ đông bán lại cổ phần cũng phải gửi lời chào bán bằng phương thức đảm bảo trong thời hạn 1 tháng.
Điều kiện để mua lại cổ phiếu
- Đầu tiên, để mua lại cổ phiếu quỹ, công ty cần có nguồn vốn cần thiết để mua lại cổ phiếu đó. Nguồn kinh phí này được xác định dựa trên báo cáo tài chính đã được kiểm toán theo quy định.
- Nếu doanh nghiệp niêm yết là công ty mẹ muốn mua lại cổ phiếu quỹ thì có thể sử dụng thặng dư vốn cổ phần, quỹ đầu tư phát triển hoặc các quỹ khác để mua lại cổ phiếu. Nguồn kinh phí này cũng phải được xác định trên cơ sở các báo cáo tài chính đã được kiểm toán.
- Khi công ty mẹ mua lại cổ phiếu quỹ bằng lợi nhuận sau thuế chưa phân phối thì phần vốn góp buộc phải nhỏ hơn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối.
- Mặt khác, các công ty mua lại cần có kế hoạch mua lại cụ thể. Thời điểm thực hiện và nguyên tắc định giá cần được nêu rõ trong bản kế hoạch.
Điều kiện bán cổ phiếu
- Công ty niêm yết bán cổ phiếu quỹ trong vòng ít nhất 6 tháng sau khi đợt mua lại cuối cùng kết thúc, trừ trường hợp bán lại cho nhân viên công ty hoặc làm cổ phiếu thưởng.
- Tương tự như các công ty mua lại, các công ty bán lại cổ phiếu quỹ cũng cần có kế hoạch bán lại cụ thể. Thời điểm thực hiện và nguyên tắc định giá cần được nêu rõ trong bản kế hoạch.
Một số lưu ý khi đầu tư cổ phiếu quỹ dành cho nhà đầu tư
Để đầu tư thành công, nhà đầu tư không chỉ cần hiểu và nắm rõ các quy tắc thực hiện mà còn cần phải lưu ý một số quy tắc sau:
- Cổ phiếu quỹ thực chất là cổ phiếu của công ty được thoái vốn. Tuy nhiên, công ty vẫn giữ lại để sử dụng khi cần thiết.
- Khi được sự chấp thuận của đại hội đồng cổ đông, cổ phiếu quỹ hoàn toàn có thể được hủy bỏ để giảm vốn điều lệ.
- Cổ phiếu quỹ tương tự như cổ phiếu chưa phát hành và có thể được phát hành bất kỳ lúc nào.
- Nếu công ty mua lại cổ phiếu quỹ sẽ làm giảm một lượng vốn nhất định. Do đó, chủ doanh nghiệp cần tính toán kỹ lưỡng mức giảm này và đưa ra các phương án dự phòng cần thiết để không ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của công ty.
Kết luận
Qua bài viết này, Đầu tư gì đã cũng các bạn tìm hiểu chi tiết về cổ phiếu quỹ (CPQ). Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp các nhà đầu tư có cái nhìn tổng quát về loại cổ phiếu này từ đó có những quyết định đầu tư đúng đắn. Chúc các bạn đầu tư thành công!
Bài viết tham khảo:
