EPS được hiểu là lợi nhuận sau thuế của một cổ phiếu. Đây là một trong những chỉ số tài chính quan trọng mà tất cả các nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ khi tham gia giao dịch cổ phiếu trên thị trường chứng khoán hoặc đầu tư các chỉ số trên các sàn forex. Vậy chỉ số EPS là gì? Cách tính chỉ số này như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu ngay trong bài viết này nhé!
EPS là gì?
EPS (Earning Per Share) là tỷ suất thu nhập trên cổ phần. Đây là phần lợi nhuận sau thuế mà nhà đầu tư thu được từ một cổ phiếu. Chỉ số này còn được xem như một khoản lời mà nhà đầu tư có được trên một lượng vốn bỏ ra ban đầu.
Chỉ số EPS còn được sử dụng để đánh giá về khả năng sinh lời của một dự án, một công ty. Thông thường, chỉ số EPS sẽ được các công ty sử sụng như một thước đo để phân chia khoản lãi cho các cổ phiếu đang được lưu thông trên thị trường.
Ví dụ: Công ty A phát hành 10 triệu cổ phiếu thông thường trên thị trường, lợi nhuận sau thuế của công ty A năm 2021 là 2 triệu USD. Lúc này, EPS của mỗi cổ phiếu sẽ vào khoàng 20 USD. Hay hiểu đơn giản hơn, mỗi cổ phiếu của công ty A sẽ có lợi nhuận vào khoảng 20 USD.
Ý nghĩa của chỉ số EPS
Chỉ số EPS được xem như thước đo để đánh giá tính hiệu quả của một dự án, một công ty. Cụ thể, chỉ số này có ý nghĩa như sau:
- Chỉ số EPS có thể phản ánh tình hình kinh doanh của một công ty, từ đó giúp các nhà đầu tư có thể dễ dàng lựa chọn ra các mã cổ phiếu tiềm năng để đầu tư.
- Chỉ số này còn là công cụ để so sánh kết quả hoạt động của các doanh nghiệp với nhau trong cùng một lĩnh vực.
- EPS còn được sử dụng trong việc tính toán các chỉ số kinh tế khác, phổ biến nhất là P/E và ROE.
Mối liên hệ giữa EPS và P/E
Hệ số (P/E) là một trong những chỉ số quan trọng trong việc phân tích và ra quyết định đầu tư của các nhà đầu tư chứng khoán, E trong hệ số P/E chính là EPS
Công thức tính: P/E = P/ EPS
Trong đó:
- P là Market Price, nghĩa là giá thị trường.
- EPS là Earning Per Share, nghĩa là thu nhập của mỗi cổ phiếu.
- P/E là Price to Earning ratio, nghĩa là tỉ lệ phản ảnh giá trên thu nhập
Như vậy, hệ số P/E sẽ cho chúng ta thấy được giá thị trường hiện tại của cổ phiếu cao hơn khoản lợi nhuận thu về từ cổ phiếu đó bao nhiêu lần.
Phân loại chỉ số EPS
Chỉ số EPS được chia làm 2 loại là EPS cơ bản và EPS pha loãng
EPS cơ bản
EPS cơ bản (Basic EPS) chính là lợi nhuận cơ bản trên một cổ phiếu thông thường. Chỉ số này thường được sử dụng trong các báo cáo tài chính của một doanh nghiệp hay một dự án đầu tư bởi nó có công thức tính đơn giản, dễ nhớ và dễ tính toán.
Công thức tính EPS cơ bản: EPS cơ bản = ( Thu nhập ròng – cổ tức cổ phiếu ưu đãi)/ Lượng cổ phiếu lưu hành.
EPS pha loãng
EPS pha loãng(Diluted EPS) là loại EPS được các doanh nghiệp sử dụng như một cách để giảm thiểu mức độ rủi ro, pha loãng lợi nhuận trên mỗi một cổ phiếu xảy ra khi doanh nghiệp phát hành các loại cổ phiếu ưu đãi, trái phiếu chuyển đổi hay ESOP.
Công thức tính EPS pha loãng : EPS pha loãng = (Lợi nhuận ròng – Cổ tức cổ phiếu ưu đãi)/(Lượng cổ phiếu đang lưu hành + Lượng cổ phiếu sẽ được chuyển đổi)
Rất nhiều nhà đầu tư thường mắc sai lầm đó là chỉ để ý đến EPS cơ bản mà bỏ qua dự đoán EPS trong tương lai đẫn đến những quyết định sai lầm ảnh hưởng đến kết quả đầu tư . Do đó, để khái quát được toàn bộ những biến động của môi trường và đo lường được mức thu nhập của mỗi cổ phiếu sau thuế thì việc đánh giá kết quả kinh doanh của doanh nghiệp cần được dựa trên cả hai chỉ số EPS cơ bản và EPS pha loãng.
Cách tính EPS chuẩn xác nhất
Cách tính EPS
Công thức tính : EPS = (Thu nhập ròng – Cổ tức cổ phiếu ưu đãi)/ Số lượng cổ phiếu bình quân đang lưu hành.
- Thu nhập ròng( Lợi nhuận sau thuế) là tổng thu nhập của một doanh nghiệp. Lợi nhuận sau thuế được tính bắt đầu từ thu nhập của doanh nghiệp có sự điều chỉnh thêm các khoản chi phí hoạt động, thuế, khấu hao, lãi suất cùng với nhiều loại chi phí khác cộng lại phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh.
Công thức: Thu nhập ròng = doanh thu thuần + lợi nhuận thuần từ hoạt động tài chính + các khoản thu nhập bất thường khác – giá vốn bán hàng – chi phí (chi phí quản lý doanh nghiệp + phí bán hàng + các khoản phí bất thường) – thuế thu nhập doanh nghiệp.
- Cổ tức cổ phiếu ưu đãi là phần lợi nhuận thu được từ các cổ phiếu ưu đãi. Mức lợi nhuận này sẽ được ấn định theo một tỷ lệ cố định có trên mệnh giá.
Chỉ số EPS bao nhiêu là tốt
“EPS bao nhiêu là tốt?” là câu hỏi được nhiều nhà đầu tư quan tâm khi đầu tư vào cổ phiếu. Điều mà nhà đầu tư cần biết là tất cả các công ty niêm yết trên 3 sàn VN-INDEX, HNX và UPCOM chỉ có một mệnh giá duy nhất là 10.000 đồng. Do vậy, khi thu nhập trên mỗi cổ phiếu của doanh nghiệp lớn hơn 1.500 đồng và duy trì chỉ số này trong nhiều năm, có xu hướng tăng dần theo thời gian thì doanh nghiệp đó được đánh giá là doanh nghiệp có hoạt động sản xuất kinh doanh tốt. Hoặc tối thiểu EPS phải lớn hơn 1.000 VND.
Nhược điểm của chỉ số EPS
Tuy được nhiều nhà đầu tư tin tưởng sử dụng và xuất hiện nhiều trong các báo cáo tài chính của doanh nghiệp, nhưng EPS vẫn còn tồn tại một số hạn chế sau:
- Công thức P/E không có ý nghĩa khi EPS < 0, trong trường hợp này công ty cần phải sử dụng đến một công cụ khác để đánh giá lợi nhuận.
- Tỷ lệ EPS dễ bị làm giả khi doanh nghiệp có những biến động như: doanh nghiệp kinh doanh trong các ngành có chu kỳ biến động cao hay thực hiện việc bán tài sản,…
- Khi doanh nghiệp phát hành thêm các trái phiếu chuyển đổi, cổ phiếu thường hoặc cổ phiếu ESOP thì EPS sẽ giảm. Lúc này, nhà đầu tư sẽ bị giảm mức lợi nhuận thu được trên mỗi cổ phiếu và gặp nhiều rủi ro hơn.
- Nhà đầu tư có thể gặp rủi ro khi đầu tư vào các công ty có “lợi nhuận ảo” bằng cách tăng số lượng các khoản phải thu và hàng tồn kho.
Kết luận
Qua bài viết trên, Dautugi đã cung cấp những thông tin cần biết liên quan đến chỉ số EPS. Hy vọng những kiến thức bổ ích này sẽ giúp các nhà đầu tư hiểu rõ hơn về EPS.
